Gül Camii

Amazing background story- go around prayer times- you just pay cash toch the Mosque Keeper to open the doors of the former Theodosia Church (church of roses)

Gül camii (mosque) or the church of Hagia Theodosia, is a former Byzantine church in Ayakapı, Fatih, converted into mosque (in 1490), and is very different then the other Byzantine architecture. If you check old drownings, you will realise how much was transformed.
Still preserve an imposing aer. See also the nearby Turkish baths.

Go there before the renovation. Otherwise it will take 20 years to see this beautiful witness to 800 years old history.

The w.c. and the shadirvan is out of the mosque the women side is very small but it's a quiet and relaxing place to prey.

Unbelievable, probably one of the oldest structures remain in the city!

Great

Very historical place

😍❤💖

Ένα πραγματικά επιβλητικό μνημείο, η βυζαντινή εκκλησία της Αγίας Θεοδοσίας, σήμερα Gül cami, "τζαμί του Ρόδου" ξεχωρίζει στη φτωχή συνοικία της Πύλης της Αγίας" (Ayakapı). Ο οθωμανικός μιναρές ξεχωρίζει ενσωματωμένος πάνω στο βυζαντινό μνημείο το οποίο χαρακτηρίζεται από εναλλαγή λίθων και πλίνθων με πολλαπλά ανοίγματα και κεραμοπλαστικό διάκοσμο. Το επισκέφτηκα ημέρα Παρασκευή, την ιερή ημέρα των μουσουλμάνων εν ώρα κηρύγματος και προτίμησα να μην εισέλθω στο εσωτερικό του μνημείου, το οποίο θα κρύβει σίγουρα πολλές εκπλήξεις. Η επίσκεψη προτείνεται ανεπιφύλακτα, πολύ κοντά στις στάσεις του τραμ"Cibali" και "Fener".

Kliseden camiye dönüştürülmüş, kilise mimarisi muhafaza edilerek minare ilave edilmiş tarihi güzel bir cami.

Balat gezimiz sırasında ziyaret imkanı bulduğumuz tarihi cami.Mimarisi çok güzel .Birçok tarihi cami gibi kiliseden dönüştürülmüş.Icerisinin isiklandirilmasi düşüktü.Flasli cekimle zarar vermemek adına iç mekan fotoğrafı yoktur.Bir sonra ki gezide inşallah icmekan fotoğrafı da eklemek dilegiyle.

Fatih başat bölgesinde yapım tarihi belli olmayan camii, Bizans döneminden kalma kiliseden çevrilmiştir. 2 Mahmut zamanında içerisine padişah mahfili yapılmış. En önemli özelliği İçerisinde bir mezar var zamanında Gül Baba diye bir zatın olduğu söyleniyor. Ayrıca duvarlardaki Süleyman mührü turistler tarafından çok ilgi görüyor. Yakın zamanda restore edilmesi planlanmakta. Mutlaka görün.

Türklere ne durumda kaldığı (mamur/harabe?) tam olarak bilinmese de rivayet odur ki 1453’te azizenin yortu günü olan 29 Mayıs’ta kilise güllerle donatılmış, o gün şehre giren Türkler binayı camiye çevirdiklerinde bundan dolayı adına Gül Camii demişler. Fakat o günlerde Bizanslılar’ın gül toplayıp bir kiliseyi süslemekten daha önemli işleri olacağından böyle bir rivayetin doğruluğu çok şüphelidir.
Davut yıldızı süslemeleri ve yüksek duvarları dikkat çekiyor.

Öncelikle Bizans döneminde yapıya ismini veren Theodosia kimdir, bunun bilgisini vermek gerekir. 726-842 yılları arasındaki İkonoklazm akımı döneminde, Büyüksaray’ın Ayasofya tarafındaki Khalke kapısı üzerindeki Hz. İsa ikonasının indirilişini engellemeye çalışan ancak oracıkta öldürülen kadındır. Theodosia öldükten sonra azize ilan edilmiştir.
Gül Camii yukarıda da dediğimiz gibi İstanbul’daki devşirme Bizans yapılarından biridir. Aslen Bizans kilise yapısı olup tam olarak ne zaman ve kimin tarafından yapıldığı ve yaptırıldığı bilinmemektedir. Camiye çevrilen kilisenin ismi ise Azize Teodosya Kilisesi (Saint Theodosia)’dir. Ancak bu kilise hakkındaki en eski bilgi 13.yy’da İstanbul’a gelen Novgorod başpiskoposunun yazdığı rapordur. Raporunda kadınlar mabedi dediği bu yapıda azize Theodosia’nın gümüşten yapılmış bir sandıkta kemiklerinin göründüğünü yazmıştır.
Bir başka kaynağa göre ise (J. Pargoire – Bizans tarihçisi) bu kilise aslında Aya Evphemia adına yapılmış olup Latin işgali sonrasında, 13.yy sonlarında adı azize Theodosia olarak değiştirilmiştir. İstanbul fethinden sonra ise kilise hemen cami olarak kullanılmaya başlanmamıştır. II. Selim dönemine kadar Haliç’e yakınlığından dolayı Osmanlı donanmasının malzeme deposu olarak kullanılmıştır. Ancak II. Selim döneminde Hasan Paşa tarafından camiye dönüştürüldüğüne dair ortak bir fikir bulunmaktadır. 1453 yılına kadar birçok Hristiyan hacı olmak için kente geldiğinde buraya da uğramıştır. Bu seyyah veya ziyaretçilere göre azizenin naaşı veya kemikleri bir sanduka içinde bulunmaktadır ve bu sanduka öpüldüğünde birçok derde deva getirdiğine inanılmıştır.

Kiliseden camiye çevrilen ganimet bir eserdir burada yapılan dualar makbuldür ici atmosferi cok güzel ama bakımsız çok üzüldüm. Cami oluşuna bile 525 yıl olmus Rabbim imkan verse restoresinde katkim olsa cok isterim

Öğle namazından önce kapalı olduğundan içini göremeden döndük.

Εδώ λέγεται πως είναι θαμμένος ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος.
Σε αυτήν την εκκλησία προσκύνηση ο τελευταίος βυζαντινός Αυτοκράτορας, προτού πάει στα τείχη της Πόλης, την παραμονή της Άλωσης.
Το εκκλησάκι γιόρταζε, ανήμερα της Αγίας Θεοδοσίας, για αυτό και όταν μπήκαν οι Οθωμανοί, βρήκαν την εκκλησία στολισμένη με λουλούδια. Εξ ου και το όνομα της όταν έγινε τζαμί.

Πήγα γύρω στις 09:00, και ένα παλικάρι μουσουλμάνος προθυμοποιήθηκε να με βοηθήσει, έφερε το κλειδί από ένα γειτονικό οίκημα και μου άνοιξε, δίνοντας μου χώρο και χρόνο που ήθελα.

İstanbul’un kuzey kısmında Haliç kıyısında Aykapı (Ayakapısı) semtinde bulunmaktadır. Büyük ölçülerde bir yapı olan Gül Camii’nin Bizans dönemindeki adı ve yapım tarihi hakkında kesin bilgi yoktur. Genellikle buranın Deksikrates’teki Aya (Hagia) Theodosia Kilisesi olduğu yolunda yerleşmiş bir görüş vardır. İstanbul’un Bizans dönemindeki tarihî topografyasına dair pek çok yayını olan J. Pargoire, bu kilisenin Aya Euphemia adına yapıldığını, ancak Latin işgalinden (1204-1261) sonra Bizans İmparatorluğu ihya edildiğinde XIII. yüzyıl sonlarında adının Theodosia’ya dönüştürüldüğünü kaydeder. Kaynaklardan edinilen bilgiye göre Khalkedon’un (Kadıköy) koruyucu azizesi Euphemia’ya sunulmuş olan kilise Petrion adındaki mahallede bulunuyordu ve yanında bir de kadınlar manastırı vardı. Kilisenin IX. yüzyılda İmparator I. Basileios döneminde (867-886) yapıldığı veya daha eski bir yapının yenilenmesi ve ihyası suretiyle kurulduğu ileri sürülmüştür. Bu kilisede (belki de manastırda) Basileios’un ailesinden bazı kişilerin mezarları bulunuyordu.
İkonoklasma (tasvir kıranlar) akımı döneminde (726-842), Büyüksaray’ın Ayasofya önündeki Khalke Kapısı denilen girişi üstündeki Îsâ ikonasının indirilişini engellemeye çalışırken öldürülen Theodosia adlı kadın sonraları azize olarak ilân edildiğinde cesedi veya kutsal kalıntıları bu kiliseye konulmuştu. Halk bu rölikleri ziyaret ederek onlardan şifa umardı.
Aya Theodosia’nın kutsal kalıntılarının bir dilsizin dilini açtığı yolundaki haber 1306’da buranın tanınmasına yol açmıştır. Nitekim XIV ve XV. yüzyıllarda Bizans’tan geçen Rus hacıları manastırı ve rölikleri ziyaret ettiklerini bildirirler. Bunlar arasında, 1350’de İstanbul’a uğrayan Novgorodlu Stepan kıyıda olan Theodosia Manastırı’na gittiklerini, buraya her çarşamba ve her cuma günü pek çok ziyaretçinin geldiğini, kalabalık hasta gruplarının yataklarıyla buraya taşındıklarını belirtir. Daha sonra 1424’te İstanbul’dan geçen adı bilinmeyen bir hacı da Theodosia’nın naaşı veya röliklerinin açık bir sandukçede durduğunu, bunun pek çok derde derman olduğunu yazmıştır.

Bu madde ilk olarak 1996 senesinde İstanbul'da basılan TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 14. cildinde, 223-225 numaralı sayfalarda yer almıştır.

Evliya Çelebi Seyahatnamesi İstanbul 1.cilt;
(..) tarihinde Ömer ibn Abdülaziz ve Mesleme, Harun Reşid, Yıldırım Bayezid Han ve Fatih Sultan Mehmed Han zamanından eski camii idi, zelzeleden sonra 4.Murad Han tamir ettirdi. Sağlam olsun diye usta mühendis orta kubbenin çevresine küçük küçük kubbeler yaparak güya güle benzeri bir kubbe olduğundan Gül Camii derler. Tamamlanınca 100 güğüm gül suyuyla caminin içini yıkadılar. Mihrabı ve minberi sade güzelidir.

Yaşayan bir tarih... Ancak 10.08.2022 tarihinde sabah namazı için gittiğimizde maalesef çok harap bir haldeydi, müezzini ile konuştuğumuzda restorasyon sırası beklediklerini söylediler. Böyle tarih kokan yapılara gözümüz gibi bakmalıyız.